Antakya Ticaret ve Sanayi Odası 1. Meslek Komite Başkanı Ertuğrul Şahbaz, çiftçilerin deprem nedeniyle artan sorunlarını ve çözüm önerilerini Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya iletti.
Hatay’da devletin desteğine en fazla muhtaç olan kesimin çiftçiler olduğunu belirten Şahbaz, Bakan Yumaklı ile AFAD koordinasyon merkezinde bir araya geldiği görüşmede raporunu sunma imkanı buldu. Şahbaz raporunda şu ifadelere yer verdi; “Sayın bakanım, öncelikle ilimize teşrifleriniz için teşekkür eder bakanlığınızın başta ilimiz olmak üzere ülkemize hayırlı hizmetler getirmesini dilerim.
Bölge çiftçilerim ve komitemiz adına devletimize ve milletimize bağlılığımızı arz ederim.
1)PAMUK ÜRETİMİ VE ÇIRÇIR İŞLETMELERİ
İLİMİZ Amik Ovası ülkemizin ve dünyanın pamuk üretimi yapılabilen önemli üretim merkezlerindendir. Ülkemiz ekonomisine önemli katma değer sağlayan bu ürünü işleyip koruyup tekstilden yağa yağdan hayvan yemine para kâğıdına ve hatta barut ham madde tedarikine kadar hammaddesini sağlayan çırçır işletmeleri de bölgenin çiftçinin en önemli güven ve uğrak kapısıdır. Bu işletmelerin tamamı 6 Şubat deprem felaketinde zarar görmüş büyük çoğunluğu da yıkılmıştır. Depremin yaşandığı tarih itibari ile Amik Ovası’nda ekimine başlanmamış olan pamuk bitkisi üretim sonrası yaşanabilecek satış sorunu ve bu işletmelerin faal olmama durumu gözetilerek ilimizde tercih edilmeyerek kısıtlı ekilmiştir. Bakanlığınız verilerinden de anlaşılacağı üzere üretim %40-50 oranında düşmüştür. Pamuk üretiminin ilimizde sürdürülebilir devamlılığı için deprem bölgelerinde bulunan çiftçilerimize ek destek verilmesi yani pamuk desteğinin arttırılması şarttır. Deprem bölgesi 2023 yılı üretimi pamuk prim fark ödemeleri 2024 yılı Ocak ayı sonuna kadar erkene alınıp ödenmesi gerçekleştirilmelidir. (Bu durum 2024 yılı pamuk üretimi yapmayı planlayan çiftçimiz için önem arz etmektedir)
Çırçır işletmelerin yeniden ayağa kalkması bir sonraki sezona yetiştirilmesi için bakanlığınızın desteklerine ihtiyaç vardır. Yıkılan birçok çırçır işletmesi işletmelerini yeniden yapamadığından tekrar yerinde aynı işe dönmeyip başka iş arayışlarına yönelmiştir. KOSGEB aracılığı ile yıkılan işletmelere metrajlarında hesaplanacak inşaat ve makina parkuru için faizsiz kredi desteği sağlanmalıdır.
Çevre Şehircilik ve İklim Bakanlığı yerinde dönüşüm projesi ile iş yerlerine verilmesi planlanan 400 bin tl verecektir. Hak sahipliği olan bu işletmelerin plan ve projesini yaptırmaya mümkün olmayan bu tutarı göz ardı etmeyip bakanlığınızın devreye girmesi ile metraj ve kapasite durumuna göre bu işletmelerin yapımında en az %60 yapım değerine hibe uygulaması yaptırmalıdır.
2)PAMUK EKİMİ TERCİHİ OLMAYINCA ALTARNATİF ÜRÜN MISIR EKİMİNDE YAŞANAN SORUNLAR
Bu yıl pamuk ekimine alternatif olarak üretilen mısır üretimi su kaynaklarımızın kullanımını elektrik kullanımı artarak enerji sarfiyatını etkilemiş dünya piyasasında arz talebe bağlı fiyat düşüşlerine neden olmuş 30 yıldır ilk defa ülkemizde fazla ve korunamama durumuna ilişkin yurtdışına çıkışı yasak olan mısır ihracatına izin verilmiştir. Devlet müdahalesi ile TMO alım başlatıp fazla üretim için depo bulmakta zorlanmış ürün haftalarca çiftçinin elinde kalmıştır. Antakya ve Reyhanlı ilçemizde TMO sahalarında kapasite yetersizliği bir türlü çözülememiş çifçimiz hasat döneminde deprem bölgesinde fahiş nakliyeler ödemek zorunda kalmış günlerce hergün adresi değişen alım noktalarında sorunlar yaşamıştır. Devletimiz güçlüdür çiftçinin hakkını öder ama bizler de arz talebe bağlı yaşanmaması gereken bu sorunlara karşı önlemler almalıyız.
3) İlimizde Amik birliğinin kurularak pamukta üretimin ve piyasanın korunması için bakanlığınız desteğine, lisanslı depo kurularak ürünlerin depolanması için komitemize destek verilmesine faizsiz ya da düşük faizli finansmana hibeye ihtiyaç vardır.
4)ÇIRÇIR İŞLETMELERİ VE TARIMA DAYALI BÖLGEMİZ FABRİKALARI SORUNLARI
Yeniden ayağa kalkması için tarıma dayalı ekonomik işletmelerin destekleme programı KKYDP ve TKDK İPARD desteklerinden faydalandırılmaları destek hibe oranlarının en az %70 %90 üzerinde artırılması gerekmektedir.
(Geçtiğimiz yıllarda Tarım Bakanlığı vasıtası ile İl Tarım Müdürlüğüne teslim ettiğimiz KKYDP kapsamında modernizasyon ve yenileme projelerimiz kabul edilmesine rağmen bütçe yetersizliğinden hibe alamayıp yapılamamıştır. Bu durumdaki firmalara müracaatlarda öncelik sağlanmalı yatırım yapmakta üretmekte ülkemizin gücü bakanlığımız gücü hissettirilmelidir.)
İlimizin Erzin, Arsuz ve Amik ovasının büyükova projesinin ilanından sonra tarımsal sit alanı ilan edilmesi ile bölgede arazi ve arsaların niteliğine bakılmaksızın ŞERH Konulmuş ve bu durum başta tarıma dayalı sektörlere yatırım yapmayı planlayan yatırımcının Yatırımını yapmasında büyük engel teşkil etmiştir. (İmara açılamama ve Tarım müdürlüğü görüşlerinden sürekli ret gelmektedir) Büyük ova tarımsal sit alanı bölgelerinde ana yollarda ve sit alanı sınırları içerisinde kalan özellikle Kumlu ilçelerimizde ‘’TARIMA dayalı sektörleri ve tarım sanayileri yapımı için koruma bandı ile sınır getirilmeli’’kaçak yatırım ve uygunsuz yapılan işletmelere bir sonlandırma getirilip ruhsatlı izinli planlı yapılaşmaya yönlendirilmelidir.
Tarım bakanlığı hibelerinde (KKYDP) KDV ve gelir vergisinin alınmaması için bakanlığınız Hazine ve maliye bakanlığına görüş bildirmelidir.
5) Sezonluk üretimi olan çırçır işletmelerimizde çalıştırılmak üzere yetiştirilecek istihdam edilecek elemanlarımız için pamuk toplama makinası operatörü, çırçır ustası ve hasat makinası servis elemanı yetiştirilmesi için İŞKUR Halk Eğitim ve İl Tarım Müdürlüğü desteği ile ortak atölye kurulması sektörün yeniden eski günlerine dönerek ara elaman problemi çözülmelidir.
6)Açıklanan 2024 yılı asgari ücreti ile beraber işçilik maliyetlerimiz önümüzdeki yıl arttırılmış olup tarım işçisi için İŞKUR ve SSK desteği verilmelidir.
7)Deprem sonrası kırsal alanda yaşam ve yerleşim artmış olup büyük ova projesi kapsamında kalan tarımsal sit alanı sayılan arazilerde Konaklama için tesis yetersizliği olup Durum göz ardı edilmemeli bu işletmelere mevzi imar planı sağlanmalı Tarımsal alanda kırsal turizm yapılabilmesi için izinler kolaylaştırılmalıdır. Bölgede istihdam ve işsizliğin önüne geçmek için yeni hibe destek paketlerinin olması şarttır.
8)Ahırları hasar gören çiftçilerimiz ve kredi durumları Bölgemizde yaşanan depremde birçok Ahırımız yıkılmış ya da hasar görmüştür. Bakanlığınız İl İlçe Müdürlüklerince bu ahırların tespitleri yapılmış Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri borçları 1 yıl faizsiz ertelenmiştir. Ayrıca birçok çiftçimize telef olan hayvanları için belli miktar hayvan hibesi yapılmıştır. Teşekkür ederiz. Fakat Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yerinde yıkık ya da ağır hasarlı olarak gördüğü ahırlarımızın birçoğuna adres sistemindeki yanlış hata ve numarataj problemlerini bahane edip hasar göre göre bunların tespitini tamamlamayarak askı kodu vermemiştir. Devletin bir kurumu tespitini yaparken bir diğer kurumu çözüm odaklı yanaşmayıp durumu göz ardı etmiştir. Gelen yetkililer ilk aylarda ahırlarınızı Tarım ve Orman Bakanlığı yaptıracak sonrasında AFAD yaptıracak gibi bahaneler üreterek muhtarlarımızı da yanıltmıştır. Sonrasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı İl Müdürlüğüne giden müracaatların artması ile bir süre bekleyin bunları deftere yazdık ek tespit olacak size dönüş yapacağız gibi oyalamalarla bölgemiz hayvan üreticisini üretemez hale getirip mağdur bırakmıştır. Ahırlar olası tespit için yapılamamış onarılamamış çoğu terk edilmiştir. Hülasa bu durumda il ilçe müdürlüklerinizce hasar gören ahırların tespitleri mevcut olup yeniden yapımı için KKYDP programı ya da doğrudan hibe ile bu ahırların yeniden yerinde yapımı için hibe ve destek verilmelidir. Ayrıca elinizde tespiti mevcut ahırlar için AFAD ve Çevre Şehircilik Bakanlığına konu bildirilmeli durum için ek tespit ile yeniden hasarlı yerlere askı kodu verdirilmelidir.
Deprem bölgemizin içinde bulunduğu ve hükümetimizce sürekli vade tarihleri uzatılan SSK ve vergi borçları gibi deprem öncesi kullandırılan zirai kredilerimizin vadeleri yeni yılla beraber ödenmesi zorunlu hale geleceğinden, ahırları ve işletmeleri hasar güren üreticilerimizin hasar gören işletmeleri normale dönemediği göze alınarak ‘’Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifi kredilerinin borçları 1 yıl daha faizsiz ertelenmesi’’ önem arz etmektedir. Aksi takdirde yüksek faiz ile üreticilerimiz üretime devam edemediği için mağdur olup borçlarını ödeyemeyecektir. Artan enflasyon ve maliyetlerde nazara alınarak çiftçilerimizin Ziraat Bankasından kullandıkları sübvansiyonlu kredi üst limitleri grup işletmeleri için 10 milyon TL’ye yükseltilmelidir.
9)Bölgemiz çiftçilerinden arazileri ve kuyuları deprem nedeni ile zarar görenlere DSİ aracılığı ile yeni kuyu açma ve arazilerinde deprem hasarı görenlere, sulama ve drenaj kanalları hasar gören yıkılan çiftçilerimize Hatay bölgesinde ekskavatör ve kepçe adedi arttırılarak makina desteği verilmelidir.
10)Bölgemiz arıcılık sektöründe mevcut arıcılar birliğimiz merkez ofisi yıkılmış olup yapılan konteyner iş yerlerinde daha geniş bir ofis alanına ihtiyaç vardır.
11) Bölgemiz balıkçılar birliğinin de ofisleri yıkılmış olup bağlı olduğu Çevlik limanına konulma üzere konteyner iş yerlerine ihtiyaçları vardır. Bu konularla ilgili bakanlığınızın ilgili birimlerine emir ve görüşlerinizi bekler gelecekte sürdürülebilir pamuk üretim ve çırçır işletmelerinin devamlılığı tarım ve tarıma dayalı işletmelerin devamlılığı için bakanlığınız ile her türlü katkıya hazır olduğumuzu arz ederim” ifadelerini kullandı.
News
Yorum yapabilmek için giriş yapmalısınız.